Radom

Umiejscowiony w centralnej Polsce Radom, położony jest nad rzeką Mleczną, w województwie mazowieckim, choć historycznie znajdował się na ziemi sandomierskiej. Geograficznie Radom położony jest na Wzniesieniach Południowomazowieckich, co nadaje tym ziemiom znacznie bardziej urozmaicony geologicznie charakter. Przez lata zaniedbany i nieco ironicznie traktowany Radom, w ostatnich latach znacznie zyskał na atrakcyjności, m. in. dzięki rewitalizacji głównego deptaka na ulicy Żeromskiego oraz cyklicznym imprezom kulturalnym organizowanym w mieście.

Legenda

Nazwa miasta wywodzi się według legendy z zachwytu pewnego młodzieńca, który trafił w tych okolicach do niezwykle pięknej, zaklętej wioski. Odczarował ją słowami „Rad dom bym tutaj zbudował”, co uwolniło mieszkańców wioski spod zaklęcia i spowodowało, że na jej miejscu powstał gród Radom. W rzeczywistości nazwa Radomia pochodzi po prostu od imienia Radoma – czyli Radomira – do którego prawdopodobnie należał gród określony tych przymiotnikiem.

Historia

Historycznie osadę nad rzeką Mleczną znajdującą się na terenie dzisiejszego Starego Miasta Radomia datuje się na przełom VIII i IX wieku. Wiek później powstał tutaj gród obronny, a pierwsza pisemna wzmianka o Radomiu pojawiła się w bulli papieża Hadriana IV. Znaczący rozwój miasta nastąpił za panowania Kazimierza III Wielkiego, który założył w tym miejscu Nowy Radom i ufundował mury miejskie, zamek królewski, ratusz i kościół farny pod wezwaniem świętego Jana Chrzciciela. To za jego panowania w 1364 roku Radom otrzymał prawa magdeburskie.

Kolejne ważne wydarzenia historyczne w historii Radomia i całego kraju to m. in. zawarcie unii wileńsko-radomskiej Polski z Litwą w 1401 roku czy uchwalenie konstytucji Nihil Novi. Wiek XVII przyniósł miastu poważne zniszczenia ze względu na wybuch epidemii, pożar oraz najazd Szwedów. XIX wiek w Radomiu to kolejny etap rozwoju ze względu na uruchomienie połączenia kolejowego z Dąbrową Górniczą oraz rozwijający się przemysł browarniczy i budowlany. W okresie międzywojennym stało się częścią Centralnego Okręgu Przemysłowego, co przyczyniło się do powstania kolejnych zakładów i fabryk broni, telefonów oraz obuwia.

Dramatycznym okresem w historii Radomia była II wojna światowa i okupacja niemiecka, kiedy w mieście odbywało się wiele egzekucji, a także powstało getto, w którym przetrzymywano ok. 34 tysiące Żydów wywiezionych potem do obozu w Treblince. Po II wojnie światowej ważnymi instytucjami edukacyjnymi w Radomiu wpływającymi na jego rozwój były Politechnika Radomska oraz prestiżowa Oficerska Szkoła Lotnicza. Działające w mieście Zakłady Metalowe im. gen. „Waltera” przez wiele lat wytwarzały broń na potrzeby wojsk Układu Warszawskiego, a także niezwykle popularne maszyny do szycia Łucznik i Singer. Dziś w tym zakładzie produkowane są metalowe detale broni, można też zwiedzić tutejszą Izbę Pamięci, szczególnie ciekawe miejsce dla wielbicieli militariów.

Atrakcje turystyczne

Najładniejszą i najciekawszą z punktu widzenia turystycznego częścią miasta jest Stare Miasto z zachowanym średniowiecznym układem przestrzennym i fortyfikacjami znajdującymi się w okolicy ulicy Wałowej. Na radomskim rynku, który pomimo swojej wielkości sprawia dość przytulne wrażenie, znajdziemy poza ciekawym architektonicznie, neorenesansowym ratuszem, warte uwagi kamienice: Dom Gąski i Dom Esterki, w którym mieści się obecnie Muzeum Sztuki Współczesnej. Duże wrażenie robi także radomski kościół i klasztor ojców bernardynów wybudowany przez króla Kazimierza Jagiellończyka jako wotum po narodzinach syna, z cennymi rzeźbami gotyckimi ze szkoły Wita Stwosza wewnątrz.

Współczesną turystyczną atrakcją Radomia jest m. in. Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia powstałe dzięki inicjatywie reżysera Andrzeja Wajdy, który obdarował je wieloma cennymi dziełami ze swojej kolekcji. Mieści się w dawnej elektrowni miejskiej i ma w zbiorach ponad 4 tysiące dzieł sztuki współczesnej. Z innych instytucji muzealnych w Radomiu warto odwiedzić Muzeum im. Jacka Malczewskiego mające w zbiorach pokaźną kolekcję dzieł tego malarza oraz stałe wystawy poświęcone dawnym dziejom Radomia, dziejom zamku radomskiego oraz prezentujące kolekcję rodziny Pinno – zasłużonych mieszkańców miasta, którzy przekazali muzeum swoje zbiory cennych mebli i przedmiotów artystycznych i użytkowych.

Będąc w Radomiu, warto oczywiście przespacerować się także najbardziej reprezentacyjną obecnie ulicą miasta – Żeromskiego – zamienioną w elegancki miejski deptak, przy którym można usiąść na chwilę w jednej z licznie umiejscowionych tutaj knajpek lub restauracji. Przy brukowanym deptaku znajdziemy wiele zabytkowych kamienic wybudowanych w większości w XIX wieku, z wyjątkowo ozdobnymi fasadami i fantazyjnymi, żeliwnymi balkonami.

Noclegi

W Radomiu i jego okolicach znajdziemy zróżnicowaną ofertę noclegową: od hoteli w samym centrum miasta, przez kwatery prywatne czy tańsze hostele, po gospodarstwa agroturystyczne i ośrodki wypoczynkowe oferujące zabiegi spa i odnowy biologicznej w pobliskich miejscowościach. Atrakcyjne ceny zachęcają do zorganizowania sobie tutaj wręcz bazy wypadowej do dalszych wędrówek po okolicach.

Jeśli planujesz spędzić tutaj kilka dni zapraszamy na stronę poświęconą noclegom w Radomiu.