Szczawnica

Podstawowe informacje i położenie

Szczawnica to miasto uzdrowiskowe i turystyczne, leżące w województwie małopolskim, a konkretnie w powiecie nowotarskim. Jest to siedziba gminy miejsko-wiejskiej Szczawnica. Miejscowość leży w Beskidach Zachodnich, nad urokliwym potokiem Grajcarkiem. Potok ten jest prawym dopływem Dunajca. Warto wiedzieć, że Szczawnica liczy około sześciu tysięcy mieszkańców. Nad miastem górują Pieniny, a także pasmo Radziejowej, które należy do Beskidu Sądeckiego. Położone jest ono na wysokości około 400-500 m n. p.m, a jego powierzchnia to około 30 kilometrów kwadratowych. W ubiegłym wieku przez pewien czas należało do województwa nowosądeckiego.

Historia miejscowości

Pierwsze wzmianki o Szczawnicy datuje się na początek piętnastego wieku. Jest jednak pewne, że osada znajdowała się w tym rejonie już wcześniej. W połowie czternastego wieku Szczawnica stanowiła między innymi parafię, a w szesnastym wieku urzędował tu już sołtys. Warto wiedzieć, że po pierwszym rozbiorze Polski miasto znalazło się w rejonie zaboru austriackiego. Z kolei pod koniec lat dwudziestych dziewiętnastego wieku Szczawnicę przejął Stefan Szalaya wraz z żoną, a po jego śmierci trafiła ona do syna, którego uważa się za twórcę tutejszego uzdrowiska. Zapisał on zresztą to uzdrowisko Akademii Umiejętności.

Na początku dwudziestego wieku zostało ono zakupione przez hr. Adama Stadnickiego, a po II wojnie światowej upaństwowiono je. Uzdrowisko stało się wówczas miejscem leczenia chorób przede wszystkim górników oraz hutników. Z kolei w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku nastąpił znaczny rozwój miasta. Już w 1960 r. otworzono sanatorium Hutnik, a trzy lata później Prewentorium Górnicze. W 1969 roku rozpoczął działalność dom towarowy Halka. Z kolei na początku lat siedemdziesiątych powstało Muzeum Regionu Szczawnickiego i kompleks przyrodoleczniczy, najnowocześniejszy w Polsce.

Przez pewien czas Szczawnica była połączona z Krościenkiem, ale od 1982 roku znów jest osobną miejscowością. Kilka lat temu wydzielono z niej kilka wsi. W 2012 roku podczas wizyty Prezydenta Rzeczypospolitej Bronisława Komorowskiego, nastąpiło uroczyste odsłonięcie obelisku na Promenadzie Spacerowej, który ma upamiętniać pięćdziesiątą rocznicę nadania praw miejskich Szczawnicy.

Wody mineralne

Warto wiedzieć, że aktualnie w Szczawnicy znajduje się aż osiem czynnych źródeł mineralnych. Wody te zalicza się do szczawów alkaliczno-słonych ze znacznymi ilościami chlorków, bromków, sodków, jodu oraz boru. Źródła te to: Jan, Józef, Józefina (pierwsze źródło w Szczawnicy), Pitoniakówka, Wanda, Magdalena, Stefan, Szymon. Warto udać się do specjalnej pijalni w Szczawnicy, gdzie można skosztować tych wód, a nawet je zakupić. W miejscu tym można także dowiedzieć się, którą wodą kuracja będzie dla nas najkorzystniejsza. Poza tym funkcjonuje tu uzdrowisko, w którym leczy się przede wszystkim choroby układu oddechowego, ale także np. ruchowego. Zabudowania uzdrowiskowe są stare i naprawdę warto się im przyjrzeć.

Szlaki turystyczne w Szczawnicy

Szczawnica jest również doskonałym wyborem dla tych, którzy uwielbiają górskie wędrówki. Przebiega przez nią bowiem bardzo wiele szlaków turystycznych, zarówno pieszych, jak i rowerowych. Do najważniejszych z nich zalicza się szlak czerwony ze Szczawnicy Dolnej, który wiedzie przez Drogę Pienińską do Czerwonego Klasztora, a potem przechodzi w pieszo-rowerowy szlak wzdłuż Dunajca. Warto także zdecydować się na niebieski szlak, który wiedzie na Trzy Korony przez Sokolicę lub też na Wysokie Skałki przez Szafranówkę i Durbaszkę. Popularny jest również szlak żółty na Dzwonkówkę oraz Palenicę. Dobrym wyborem jest również wędrówka szlakiem niebieskim przez dolinę Sopotnickiego Potoku do Schroniska na Przehybie oraz szlakiem zielonym do Jazowska. Gwarantowane niezapomniane widoki. Po drodze można wstąpić do któregoś ze schronisk, bacówek itp. Oprócz tego warto wziąć udział w spływie Dunajcem flisackimi tratwami. Jest to bezpieczna rozrywka, która zapewnia całą masę emocji. Na turystów czekają również przepiękne rezerwaty np. Wąwóz Homole, Biała Woda. Warto zobaczyć wulkan Bryjarkę oraz wodospad Zaskalnik. Świetną atrakcją jest również wjazd kolejką linową na Palenicę.

Muzeum w Szczawnicy

Będąc w Szczawnicy, koniecznie trzeba wybrać się do Ośrodka Kultury Turystyki Górskiej PTTK. Placówka ta należy do Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego i prezentuje ekspozycję związaną z historią turystyki górskiej w Pieninach. Muzeum powstało w 1986 roku i mieści się budynku nieopodal schroniska PTTK Orlica. Można tu podziwiać zbiory dotyczące przede wszystkim dziejów turystyki pienińskiej, historii Spisza, powstania Pienińskiego Parku Narodowego, flisactwa oraz spływów przełomem Dunajca, historii Oddziałów PTTK w Szczawnicy oraz Krościenku. Interesującym obiektem jest np. klucz, który jako jedyny zachował się po schronisku im. Sienkiewicza. Oprócz tego znajduje się tam sporo pamiątek po pienińskim pustelniku Wincentym Kasprowiczu, który był jednocześnie działaczem turystycznym. Muzeum można zwiedzać codziennie, a wstęp do niego jest całkowicie bezpłatny.

Nocleg i gastronomia

Szczawnica to miasto bardzo przyjazne dla turystów. Przede wszystkim oprócz licznych atrakcji i doskonałej komunikacji znajduje się tu wiele pensjonatów. Poza tym doskonałym pomysłem jest zatrzymanie się w którymś z gospodarstw agroturystycznych, które mieszczą się na obrzeżach Szczawnicy, bowiem bardzo często stwarza to możliwość zapoznania się z dawnymi tradycjami, zobaczenia jak się piecze chleb itd. Oczywiście trzeba upewnić się, że dane gospodarstwo spełnia wymogi ekologiczne. Oprócz tego można skorzystać np. z ofert sanatoriów, czy domów wypoczynkowych. Z pewnościa dobrą opcją na nocleg będą kwatery prywatne, w których w domowych warunkach spędzimy wolny czas.

Nie ma się także o co obawiać, jeśli chodzi o jedzenie, bowiem restauracji w Szczawnicy nie brakuje. Szczególnie polecana jest np. Karczma u Polowacy, gdzie można skosztować regionalnych posiłków. Niezwykle klimatyczny jest również Zajazd Czarda-Sewerynówka, w którym także można zjeść tutejsze smakołyki. Na miejscu mamy do wyboru nie tylko kuchnię polską. Turyści mogą zasmakować w kuchni orientalnej lub włoskiej. Z pewnością każdy smakosz znajdzie coś dla siebie.

Jeśli planujesz spędzić tutaj kilka dni zapraszamy na stronę poświęconą noclegom w Szczawnicy.