Wetlina

Położenie

Wetlina to urokliwa polska wieś, która leży w województwie podkarpackim. Należy do powiatu leskiego, do gminy Cisna. Warto wiedzieć, że przebiega przez nią potok Wetlina. Miejscowość ta położona jest między Ciśniańsko – Wetlińskim Parkiem Krajobrazowym a Bieszczadzkim Parkiem Narodowym. Wiedzie tędy droga wojewódzka numer 897. Sama nazwa wsi pochodzi od wierzby zwanej wetlyną. Dawniej Wetlina należała do rodziny Kmitów.

Historia

Wetlinę lokowano na wołoskim prawie, do około połowy XVI wieku zarządzał nią Piotr Kmita Sobieński, natomiast później wdowa Barbara Kmita, a po jej śmierci brat Stanisław. Z kolei około połowy XIX wieku właścicielem tego terenu był Ksawery Krasicki. Warto wiedzieć, że w latach międzywojennych funkcjonowała tu Straż Graniczna "Wetlina". 25 września 1944 roku Wetlinę zajęły radzieckie wojska. Do końca II wojny światowej w Wetlinie mieszkali Bojkowie, a w 1945 roku została ona prawie zupełnie wysiedlona. Zamieszkano ją ponownie około lat 50 – tych i 60 – tych, kiedy sprowadzili się tu leśnicy oraz bernardyni.

Turystyka

Wetlina jest jedną z najpopularniejszych bieszczadzkich miejscowości turystycznych. Wiedzie przez nią nieczynny już fragment Bieszczadzkiej Kolejki Leśnej. To idealne miejsce dla narciarzy, bowiem trasy biegowe mają tu ponad 20 km długości. W Wetlinie organizowano niegdyś Festiwal Sztuk Różnych Bieszczadzkie Anioły, ale później przeniesiono go do Dołżycy, a w Wetlinie zaczęto organizować Bieszczadzkie Spotkania ze Sztuką "Rozsypaniec". Oprócz tego w wakacje odbywa się tu festiwal reggae i "Jazz w Starym Siole".

W pobliżu Wetliny znajduje się źródło Wetlinki, która jest dopływem Solinki. Wieś jest otoczona przez góry, od strony zachodniej oraz południowej znajdują się szczyty: Jawornik i Paportna, a od strony północnej rozciąga się przepiękna Połonina Wetlińska wraz z Rohem, którego wysokość to 1255 metrów n.p.m. To właśnie w Wetlinie mieściła się kiedyś największa karpacka cerkiew z pięcioma kopułami. Obecnie w tym miejscu stoi rzymskokatolicki kościół. Oprócz tego we wsi postawiono pomnik upamiętniający żołnierzy WOP, którzy polegli walcząc z UPA. W miejscowości utworzono Stowarzyszenie Rozwoju Wetliny i Okolic, dzięki któremu kilka lat temu powstała ścieżka historyczna w dolinie Wetlinki. Stowarzyszenie zajmuje się także wydawaniem Czasopisma Historyczno-Krajoznawczego "Bieszczady Odnalezione".

W Wetlinie warto odwiedzić kościół parafialny pw. Miłosierdzia Bożego. Parafia istnieje dopiero od niedawna, gdyż podczas operacji "Wisła" teren został wyludniony. Kiedy jednak znów zaczęła napływać tu ludność, pojawiła się konieczność utworzenia duszpasterstwa i w czerwcu 1980 roku powstała parafia w Wetlinie, nad którą pieczę sprawowali ojcowie bernardyni. Mały kościółek wybudowano na miejscu, w którym dawniej znajdował się krzyż. W latach dziewięćdziesiątych powstał tu również dom zakonny, w którym przyjmowane są także grupy rekolekcyjne i wypoczynkowe.

Bieszczadzkie szlaki

Z Wetliny wiedzie wiele przepięknych i ciekawych szlaków turystycznych. Żółty szlak prowadzi przez Przełęcz M. Orłowicza na Suche Rzeki i Zatwarnicę. Można także odbić z niego nad bieszczadzkim schroniskiem, kiedyś nazywanym Tawerną, znajduje się ono pod Hasiakową Skałą. Warto wiedzieć, że schronisko jest czynne przez cały rok. Chatkę Puchatka zbudowano przy szlakach prowadzących na Smerek, Połoninę Wetlińską, Jaworzec z urokliwą bacówką. Można również powędrować szlakiem żółtym na Riabą Skałę przez Jawornik i Paportną. Przepiękny jest zielony szlak przez Małą Rawkę na Przełęcz Wyżniańską, Połoninę Caryńską, Przysłup Caryński oraz schronisko Koliba. Z Wetliny można także wybrać się aż do Ustrzyk Górnych.

Zlokalizowane na Połoninie Wetlińskiej (1228 metrów n.p.m.) schronisko Chatka Puchatka wybudowano po zakończeniu II wojny światowej i początkowo funkcjonowało jako punkt obserwacyjny dla wojska. Dopiero w drugiej połowie lat pięćdziesiątych przejął je Okręg PTTK w Rzeszowie, ale obiektem całorocznym jest ono od końca lat sześćdziesiątych. Chatka Puchatka jest specyficznym schroniskiem, bowiem nie ma tu bieżącej wody, prądu oraz kanalizacji.

Przyroda

Wetlina to typowo górska miejscowość, która słynie przede wszystkim z Połoniny Wetlińskiej. Jej górna partia jest pokryta przez piękne połoniny, a niżej rosną urokliwe lasy bukowe, doskonale widoczne np. w Dolinie Tworylczyka. Połonina Wetlińska jest doskonałym punktem na podziwianie bieszczadzkiej panoramy. Warto także wiedzieć, że połonina ma aż kilka wierzchołków: Roh, Osadzki Wierch, Hasiakowa Skała, Hnatowe Berdo, Szare Berdo, a dalej przechodzi w Smerek, który oddziela Przełęcz M. Orłowicza. Połonina Wetlińska jest też połączona z Działem przez Przełęcz Wyżną. Poza tym rośnie tu wiele rzadkich roślin m.in.: turzyca dacka, tojad wschodniokarpacki, groszek wschodniokarpacki, lepnica karpacka, tojad bukowiński, tocja karpacja, chaber Kotschyego. Stoki Połoniny Wetlińskiej opadają do urokliwych dolin: Prowczy, Wetlinki czy Sanu.

Noclegi i gastronomia

W Wetlinie nie brakuje miejsc noclegowych oraz punktów gastronomicznych. Funkcjonuje tu dom wypoczynkowy, schronisko, hotel, a także liczne pensjonaty i gospodarstwa agroturystyczne. Można więc znaleźć wygodne zakwaterowanie w całkiem przystępnej cenie. Przebywając w Wetlinie warto spróbować regionalnych dań Bojków i Łemków, a także kuchni żydowskiej i galicyjskiej. Z powodu wieloetniczności ludów i plemion zamieszkujących te tereny występują tu niezwykle zróżnicowane i różnorodne potrawy.

Jeśli planujesz spędzić tutaj kilka dni zapraszamy na stronę poświęconą noclegom w Wetlinie.